Omvormers

Een omvormer is een essentieel onderdeel van een duurzaam energiesysteem. Of je nu zonnepanelen hebt, een thuisbatterij of allebei: de opgewekte of opgeslagen stroom moet worden omgezet naar een vorm die je in huis kunt gebruiken.

Zonnepanelen zetten zonlicht om in stroom. Deze stroom noemen we gelijkstroom (DC). Een omvormer zet deze gelijkstroom om in wisselstroom (AC), en dat is de bruikbare stroom die uit je stopcontact komt. Bij HalloStroom bieden wij twee verschillende merken omvormers aan: GoodWe en Enphase. Welke omvormer voor jou geschikt is, hangt af van het type systeem en of deze serie- of parallelgeschakeld is, én of er een thuisbatterij wordt gebruikt.

Ook bij thuisbatterijen is een omvormer nodig om opgeslagen stroom (DC) weer om te zetten naar wisselstroom. Sommige thuisbatterijen, zoals die van Enphase, hebben een geïntegreerde micro-omvormer. Andere systemen werken met een centrale of hybride omvormer.

Serie- of parallelgeschakeld

Als je meerdere zonnepanelen op je dak hebt, dan moeten die met elkaar verbonden worden om zo alle opgewekte stroom te verzamelen. Dit noemen we ook wel ‘schakelen’. Je kunt panelen in serie of parallel schakelen. 

• Bij serie geschakeld loopt de stroom via het ene naar het volgende zonnepaneel. Een centrale omvormer verzamelt dan van alle panelen de gecombineerde spanning.
• Bij een parallel geschakeld zonnestroomsysteem levert elk zonnepaneel stroom rechtstreeks aan de micro-omvormer. De omvormers van GoodWe worden gebruikt bij een seriegeschakeld systeem. De Enphase micro-omvormers worden gebruikt bij een parallelgeschakeld systeem.

Een regulier zonnepanelensysteem wordt altijd aangesloten op één centrale string-omvormer. Deze wordt (bijna) altijd in je huis geplaatst en vaak ook zo dicht mogelijk bij de zonnepanelen. Dat betekent dat deze vaak in slaapkamers of op zolder geplaatst worden; een plek die niet voor iedereen even handig uitkomt.

Voordeel van optimizers bij een parallelgeschakeld systeem

Een parallelgeschakeld systeem is vooral nuttig als er kans is op schaduwval op een deel van de panelen. Bij een parallel geschakeld systeem wordt elk zonnepaneel afzonderlijk geoptimaliseerd door micro-omvormers. Hierdoor presteren de panelen onafhankelijk van elkaar. Als één paneel minder goed presteert door schaduw of vuil, heeft dit geen invloed op de rest van het systeem. Dit verhoogt het totale rendement, vooral bij daken met verschillende hellingshoeken of schaduwobjecten.
 

1- of 3-fase omvormer

De keuze voor een 1- of 3-fase omvormer is afhankelijk van 2 dingen:

1. Het aantal zonnepanelen (en/of het gebruik van een thuisbatterij)

• Het aantal zonnepanelen bepaalt in grote mate de capaciteit van de omvormer. Onder de 8 panelen wordt altijd een 1-fase omvormer gebruikt. Het maximale vermogen wat op 1-fase geleverd mag worden is 4.200 watt. Omgerekend kunnen daar maximaal 12 zonnepanelen op worden aangesloten.
• De 3-fase omvormers zijn beschikbaar vanaf 4.000 watt (en werken met minimaal 8 zonnepanelen). De keuze voor een 1-fase of 3-fase omvormer tussen de 8 en 12 panelen is daarom afhankelijk van hoe groot je hoofdaansluiting is. Bij gebruik van een thuisbatterij wordt vaak gekozen voor een 3-fase omvormer, vanwege de betere balans en capaciteit voor laden en ontladen.

2. Het vermogen van de hoofdaansluiting in je meterkast

• In Nederland heeft een huis meestal één van de volgende hoofdaansluitingen: 1x35 ampère (vaak bij huizen voor 1990) of 3x25 ampère.
• Een omvormer van boven de 4.000 watt (bv. 5.000 watt) kan niet aangesloten worden op een 3×25 ampère aansluiting. Waarom niet? Omdat elk van je drie groepen een zekering heeft van 25 ampère. De omvormer van de zonnepanelen heeft een eigen automaat nodig met een zekeringswaarde onder die 25A. Dat is dan maximaal 20A. Zou je het vermogen van de 5.000 watt omvormer delen door de netspanning in je huis (in Nederland standaard 230 Volt) dan kom je op 21,7 A. Dat is hoger dan die 20A, dus niet mogelijk. Bij 3x25 ampère is in principe een 3-fase omvormer de enige mogelijkheid als je meer dan 8 zonnepanelen plaatst. Er worden ook wel eens meerdere kleine omvormers geplaatst, maar dit is vaak duurder.

Dus samengevat:

• Tot 13 panelen volstaat een 1-fase omvormer
• Vanaf 13 panelen is een 3-fase omvormer noodzakelijk
• Tussen de 8 en 13 panelen ligt het aan de hoofdaansluiting in huis.
• Bij een thuisbatterij is een 3-fase omvormer vaak aan te raden, afhankelijk van de capaciteit en netaansluiting.

GoodWe

GoodWe is een toonaangevend strategisch denkende onderneming, die zich richt op onderzoek en productie van PV-omvormers en oplossingen voor energieopslag. De omvormers van GoodWe worden aangeboden bij een seriegeschakeld zonnestroomsysteem.

Eigenschappen van GoodWe omvormers:

• Stil, elegant en compact design
• Uitmuntende veiligheid & betrouwbaarheid
• 30% lichter in vergelijking met soortgelijke omvormers
• Prestaties zijn van wereldklasse
• Zowel in 1-fase omvormer als 3-fase omvormer leverbaar
• 1-5 kW producten hebben een omzettingsrendement van 97,9%
• 4-20 kW 3-fasen omvormers hebben een omzettingsrendement van minimaal 98,2%
• Ingebouwde DC-schakelaar

Enphase

Enphase is een wereldleider in slimme energietechnologie. Op dit moment gebruiken we de Enphase IQ8MC micro-omvormer. Deze wordt aangeboden bij een parallelgeschakeld zonnestroomsysteem. De Enphase micro-omvormers worden onder ieder zonnepaneel geplaatst, waardoor het systeem geen kabels met hoge spanning bevat. Onder ieder paneel wordt de gelijkstroom namelijk direct omgezet naar wisselstroom en daardoor blijven de spanningen laag. Daarnaast beschikt het Enphase-systeem over een ‘Rapid shutdown’ functie. In geval van nood, defecten of kabelbreuken wordt het systeem volledig uitgeschakeld.

Verschil met de slimme meter

Soms geven de omvormer en de slimme meter een verschillende opbrengst aan. Dit komt doordat de omvormer de totale stroomproductie meet, terwijl de slimme meter alleen de stroom meet die wordt teruggeleverd aan het net.

In de praktijk betekent dit dat je slimme meter een lager getal kan weergeven dan je omvormer, omdat een deel van de opgewekte stroom direct in huis wordt verbruikt. Dit is normaal en heeft geen invloed op je werkelijke besparing.